Ա ռ օ ր յ ա

 Եթե փորփրեք ձեր սոցցանցային էջերի «հիշողությունը», ապա 2022թ. մայիսի 21-ին կարձանագրեք Արարատ լեռան լուսանկարների առատություն: Հայաստանի տարբեր վայրերից մարդիկ նկարում և տեղադրում էին մեր սարի «անոմալ» մաքրության պատկերներ: Այդ օրը ես վերադառնում էի Սյունիքից, Տաթև-Աղվանի նորաքանդ ճանապարհի տառապանքի տակ կքած: Ու երբ արդեն «կախվել» էի Երասխի վրա, զգացել տան շունչն ու վարորդական խոշտանգված մարմինս հորիզոնականի բերելու երանելի սհաթը՝ առջևումս բացվեց այդ չնկարագրվող տեսարանը: Չգիտեմ՝ բնությունը այդ օրը ինչ հատուկ ֆոտոշոփ էր արել: Ես, որ Մասիսը նկարել եմ տասնամյակներով, այդպիսին չէի տեսել: Պետք էր կանգնել, զգալ...

Լուսանկարների այս պատմությունը անձնական բնույթ չունի: Դժվար թե դ ա որևէ մեկին հետաքրքրեր: Ես որոշեցի ներկայացնել այն կարևորը, ինչը առնչվում է մեզ համար ընդհանուր երևույթների հետ։ Առաջինը Արցախում մնացած բնակչության տեղահանման մասին է՝ 2020թ. նոյեմբերի 7-ին : Ներկայացվող լուսանկարի տատիկին նկարել եմ  Մարտակերտի շրջանի Վանք գյուղի մոտ, Դրմբոնի խաչմերուկում (դետալային ավելի տեսանելի է տեսանյութում )։ Նրան տեսնելիս երևի անհնար էր չպատկերացնել հարյուրամյակներով մեր ազգի կրած տառապանքն ու գաղթի ճամփաները: Բացատրեմ, թե ինչպե՞ս ամենը պատահեց այդ անգամ։ Նոյեմբերի 7-ի կեսօրից հետո, ոչ զինվորական ծառայություններին հրահանգ իջեցվեց լքել Ստեփանակերտը ։ Գուցե այլ տեղերից էլ, չգիտեմ։ Վերցնել միայն ամենաանհրաժեշտ իրերը ու շտապ հեռանալ։ Առանց բացատրության։ Ուղղությունը` Մարտակերտ ։  Շարժվեցինք, Աստղաձորի խաչմերուկում ճամփան փակել էին զինվորականները։ Իբրև թե` ռազմական շարասյուն էր անցնելու։ Չկար նման բան: Հետո, երբ այդ «պոստը» անցա՝ ոչ մի զինվորական մեքենա չեմ տեսել մինչև Վանք գյուղ։ Իսկ ճանապ...